![](/media/lib/550/n-plaza-a17096451bd03d78c66714a94434b655.jpg)
W Morzu Południowochińskim odkryto wypełnione porcelaną i drewnem wraki statków z czasów dynastii Ming
24 maja 2023, 17:24W Morzu Południowochińskim odkryto wraki dwóch statków z czasów dynastii Ming. Jeden transportował porcelanę, drugi drewno. Jednostki znaleziono w październiku zeszłego roku na głębokości 1500 m u wybrzeży Hajnanu (w pobliżu północno-zachodniego zbocza kontynentalnego). Niedawno zaczęto badania stanowisk i samych wraków.
![](/media/lib/550/n-egzoplaneta-122a54cf144ae8de1448a38d341335e1.jpg)
Nowo odkryta planeta może być pokryta wulkanami, a na jej nocnej stronie może być ciekła woda
24 maja 2023, 12:51Martin Peterson z Uniwersytetu w Montrealu odkrył egzoplanetę wielkości Ziemi, która prawdopodobnie pokryta jest wulkanami. LP 791-18 d znajduje się w odległości 90 lat świetlnych od Ziemi, a badania za pomocą Teleskopu Spitzera, TESS oraz teleskopów naziemnych sugerują, że do erupcji wulkanicznych dochodzi nań równie często jak na Io – księżycu Jowisza – najbardziej aktywnym pod tym względem obiekcie w Układzie Słonecznym.
![](/media/lib/332/n-geny-cd3b5b28fd9550d11642318e53153e3c.jpg)
Dzięki rzadkiej mutacji genetycznej Jo Cameron nie odczuwa bólu, a jej rany szybko się goją
24 maja 2023, 10:48Dzięki rzadkiej mutacji genetycznej Jo Cameron żyje bez bólu, jej rany szybciej się goją, a kobieta nigdy nie odczuwa lęku i strachu. Przed dwoma laty naukowcy z University College London (UCL) odkryli u niej zmutowany gen FAAH-OUT, a teraz opisali unikatowy mechanizm molekularny, za pomocą którego mutacja wyłącza ekspresję genu FAAH oraz wpływa na inne szlaki molekularne powiązane z gojeniem się ran i nastrojem
![](/media/lib/550/n-diadema-setosum-eee831baef518a542759a64d1532e4c8.jpg)
Nagle zaczęły wymierać jeżowce. Rafy koralowe w niebezpieczeństwie
24 maja 2023, 08:15Naukowcy z Uniwersytet w Tel Awiwie szukają przyczyny masowego wymierania jeżowców w Morzu Śródziemnym i Zatoce Akaba. W ciągu kilku miesięcy wymarła cała populacja gatunku Diadema setosum zamieszkująca Zatokę Akaba. Badania wykazały, że podobne zjawisko zachodzi również w całym regionie, w tym u wybrzeży Turcji, Grecji, Arabii Saudyjskiej, Egiptu i Jordanii. Tymczasem jeżowce, a szczególnie Diadema setosum, są kluczowym gatunkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania raf koralowych.
![](/media/lib/550/n-truncata-fded5589e6861f4ba56a562d5bfd229d.jpg)
X. truncata – pierwszy znany nam płaz zapylający?
22 maja 2023, 09:04Zapylacze to w naszej świadomości przede wszystkim owady, głównie pszczoły czy trzmiele, chociaż ważną rolę odgrywają również motyle, w tym ćmy. Czasami przypomnimy sobie, że w innych strefach klimatycznych zapylaczami są również ptaki. Z Brazylii nadeszła właśnie informacja o możliwym odkryciu niezwykłego zapylacza. Może nim być Xenohyla truncata z rodziny rzekotkowatych. Jeśli dalsze badania potwierdzą przypuszczenia naukowców, będzie to pierwszy znany nam płaz zapylający.
![](/media/lib/550/n-sztucznainteligencja-fe7df300666ecfe7ddcc0df1f266ad2a.jpg)
Sztuczna inteligencja kontra ChatGPT. Test systemów do wykrywania tekstów napisanych przez SI
19 maja 2023, 13:10Wraz z rozwojem coraz doskonalszych generatorów tekstu, takich jak ChatGPT, coraz częściej pojawiają się głosy o potrzebie opracowania metod wykrywania tekstów stworzonych przez sztuczną inteligencję. Metody takie przydałyby się nauczycielom czy wykładowcom akademickim, którzy mogliby identyfikować prace pisemne przyniesione przez nieuczciwych uczniów i studentów, przedstawiających wygenerowany przez komputer tekst jako własne dzieło. Mówi się o kursach z wykrywania oszustw i o tworzeniu odpowiednich narzędzi
![](/media/lib/550/n-skanmozgu-154108b241ffc1cc7d2930356cdf41e9.jpg)
Wirujące nanorurki zabijają komórki agresywnego nowotworu mózgu
19 maja 2023, 10:05Glejak wielopostaciowy to jeden z najczęściej spotykanych i najbardziej agresywnych pierwotnych nowotworów mózgu. Występuje on u od 0,6 do 5 osób na 100 000, a liczba jego przypadków rośnie na całym świecie. Średni spodziewany czas życia od postawienia diagnozy wynosi zaledwie 15 miesięcy. Na University of Toronto postała właśnie nowa technika mikrochirurgiczna, która może pomóc w leczeniu tej choroby. Związane z nią nadzieje są tym większe, że może być wykorzystana do leczenie guzów opornych na inne terapie i umiejscowionych w tych obszarach mózgu, w których interwencja chirurgiczna jest wykluczona.
![](/media/lib/145/n-wegapas-e764035be8606df1ffccdc9593a670fc.jpg)
Przez 15 lat szukali wody w kometach. W końcu pokazał im ją Teleskop Webba
18 maja 2023, 13:32Po 15 latach poszukiwań naukowcom udało się zarejestrować wodę wydobywającą się z komety z głównego pasa asteroid. Odkrycia dokonano dzięki Teleskopowi Webba, którego spektroskop pokazał, że warkocz komety 238P/Read składa się z pary wodnej. Jednocześnie nie zarejestrowano w komie znaczących ilości dwutlenku węgla. To zaś wskazuje, że aktywność komety Read napędzana jest przez sublimację lodu w parę wodną i sugeruje, że komety z głównego pasa znacząco różnią się od innych komet.
![](/media/lib/550/n-prawareka-24c5a9d60e41ec862c6fbedcd18def85.jpg)
Zasada prawej ręki – czy zastąpi znaki drogowe?
18 maja 2023, 10:14Zasada prawej ręki to jedna z najbardziej podstawowych i najczęściej stosowanych reguł ruchu drogowego w Polsce. Zapominanie o niej nie tylko grozi stworzeniem niebezpiecznych sytuacji na drodze, ale również ukaraniem kierowcy mandatem. Na szczęście ta reguła jest tak uniwersalna i często używana, że większość osób stosuje się do niej automatycznie. Sen z powiek może spędzać co najwyżej młodym, czekającym na egzamin na prawo jazdy kierowcom. Czym dokładnie jest zasada prawej ręki i kiedy należy ją stosować?
![](/media/lib/550/n-kielich1-df168a8d719f869b44f1ceb12aa0aca8.jpg)
Rijksmuseum kupiło wyjątkowy kielich alchemika Johanna Kunckela
17 maja 2023, 09:18Rijksmuseum kupiło na Europejskich Targach Sztuk Pięknych (TEFAF) XVII-wieczny kielich ze szkła rubinowego. To jedna z wczesnych prac słynnego mistrza szklarskiego i alchemika - Johanna Kunckela von Löwensterna.